ดอกไม้ไหว้ครู ความหมายของดอกไม้วันไหว้ครู มีอะไรบ้าง

         ในพิธีไหว้ครูนั้น เพื่อเป็นการแสดงความระลึกถึงพระคุณครูที่ช่วยอบรมสั่งสอนศิษย์ ก็จะมีการทำพานดอกไม้ ซึ่งภายในพานดอกไม้ไหว้ครู นอกจากจะมีธูปเทียนแล้ว ยังมีข้าวตอก ดอกมะเขือ ดอกเข็ม และหญ้าแพรก ซึ่งเป็นของหาง่ายและมีความหมายดี ๆ ที่แฝงอยู่อีกด้วย

ความหมายของดอกไม้วันไหว้ครู

ดอกเข็ม

         เป็นสัญลักษณ์แทนความแหลมคมประดุจเข็ม เปรียบดังสติปัญญาที่มีความเฉียบคมราวเข็ม ประหนึ่งเป็นอาวุธที่จะใช้ป้องกันตัวได้ในทุกโอกาส ดังนั้น คนโบราณจึงถือเอาเป็นเคล็ดว่า ถ้าใช้ดอกเข็มไหว้ครู นอกจากมีสติปัญญาที่มีความเฉียบคมแล้ว จะทำให้ชีวิตมีความสดชื่นเหมือนรสหวานของดอกเข็ม  

ดอกมะเขือ

         เป็นสัญลักษณ์แทนความสะอาดบริสุทธิ์ของจิตใจ เป็นคนซื่อสัตย์ อ่อนน้อมถ่อมตนของลูกศิษย์ที่มีต่อครู ดังเช่นลักษณะของดอกมะเขือที่โค้งลง เหมือนเป็นการแสดงความอ่อนน้อมถ่อมตน ในขณะที่ดอกมะเขือดอกใดชี้ดอกขึ้นเหมือนดอกไม้ชนิดอื่น ดอกนั้นจะไม่ให้ผล เพราะจะเน่าร่วงหล่นไป เหมือนบุคคลที่ขาดความอ่อนน้อมถ่อมตน ขาดความเคารพ ก็จะหมดโอกาสที่จะได้รับการถ่ายทอดความรู้จากครู

ข้าวตอก

         เป็นสัญลักษณ์ของความมีระเบียบวินัย หากใครสามารถทำตามกฎระเบียบ เอาชนะความซุกซนและความเกียจคร้านของตัวเองได้ บุคคลนั้นก็จะเป็นเหมือนข้าวตอกสีขาวที่ถูกคั่วออกจากข้าวเปลือก แต่หากใครที่ทำตามใจตัวเอง โดยไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ บุคคลนั้นก็จะเป็นเหมือนข้าวเปลือกที่ถูกคั่ว แต่ไม่มีโอกาสได้เป็นข้าวตอก

หญ้าแพรก

         เป็นสัญลักษณ์แทนความเจริญงอกงามอย่างรวดเร็ว และความอดทน เพราะแม้ต้องอยู่ในพื้นที่แห้งแล้ง หรือโดนเหยียบย่ำ แต่หญ้าแพรกก็จะไม่ตาย แต่ถ้าได้รับน้ำเมื่อใด ก็จะเจริญงอกงามได้อีกครั้ง เช่นเดียวกับลูกศิษย์ ที่เมื่อได้รับการอบรมสั่งสอนจากครู ก็จะรับรู้และนำไปปฏิบัติให้เกิดผลดีต่อตนเองและสังคมต่อไป ดังนั้น คนโบราณจึงถือเอาเป็นเคล็ดว่า ถ้าใช้หญ้าแพรก ดอกมะเขือไหว้ครูแล้ว สติปัญญาของเด็กจะเจริญงอกงามเหมือนหญ้าแพรกและดอกมะเขือนั่นเอง


         ทั้งนี้ แต่ละสถานศึกษามักจะเลือกจัดพิธีไหว้ครูขึ้นในวันพฤหัสบดีของเดือนพฤษภาคม หรือมิถุนายน ซึ่งจะใช้ดอกไม้วันไหว้ครูทั้ง 4 อย่างนี้เป็นหลักในการจัดพานไหว้ครู นอกจากนี้ยังนิยมนำดอกไม้อื่น ๆ มาร่วมจัดพานไหว้ครู เพื่อให้พานมีความสวยงามมากขึ้นด้วย เช่น ดอกมะลิ บานไม่รู้โรย ดอกบัว ดอกดาวเรือง ฯลฯ

         เมื่อรู้ความหมายของดอกไม้ไหว้ครูกันแล้ว วันไหว้ครูปีนี้ นอกจากการน้อมระลึกถึงพระคุณครูที่ช่วยอบรมสั่งสอนแล้ว เหล่าลูกศิษย์ก็อย่าลืมประพฤติปฏิบัติตนให้เหมาะสมเพื่อเป็นของขวัญอีกชิ้นแก่คุณครูของเราด้วยนะคะ