ผ่าตัดนิ่วในช้างครั้งแรก ฝีมือคณะสัตวแพทย์ มก. (ไทยโพสต์)
ขอขอบคุณภาพประกอบจาก มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
เมื่อเร็วๆ นี้ รศ.วุฒิชัย กปิลกาญจน์ อธิการบดีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมกับ รศ.ดร.สมบัติ ชิณะวงศ์ รองอธิการบดีวิทยาเขตกำแพงแสน ผศ.น.สพ.อดิศร ยะวงศา ผอ.โรงพยาบาลสัตว์ ม.เกษตรศาสตร์กำแพงแสน (รพส.มก.กพส.) ผศ.น.สพ.ดร.วรกิจ เชิดชูธรรม สัตวแพทย์ประจำคลินิกม้า รพส.มก.กพส. และ ผศ.น.สพ.ดร.สิทธวีร์ ทองทิพย์ศิริเดช สัตวแพทย์ประจำหน่วยสัตว์ป่า รพส.มก.กพส. เปิดเผยผลสำเร็จของคณะสัตวแพทย์ไทยในการผ่าตัดนิ่วในทางเดินปัสสาวะช้าง "พังคำมูล" ได้สำเร็จเป็นครั้งแรกของโลก
ผศ.น.สพ.ดร.สิทธวีร์ สัตวแพทย์ผู้เชี่ยวชาญการรักษาช้างมากว่า 10 ปี กล่าวว่า เมื่อวันที่ 14 ก.ย.ที่ผ่านมา โรงพยาบาลสัตว์ ม.เกษตรศาสตร์ กำแพงแสน และกองทุนเพื่อรักษาช้างและสัตว์ป่า ได้รับช้างพังคำมูล อายุ 45 ปี เจ้าของคือนายอลงกต ชูแก้ว เข้ามารักษาด้วยอาการพบก้อนบวมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 30 ซม. บริเวณฝีเย็บ ปัสสาวะกะปริบกะปรอย มีอาการซึม กินอาหารน้อยและไม่ล้มตัวลงนอน
จากการซักประวัติพบว่า พังคำมูลเริ่มมีก้อนบวมดังกล่าวตั้งแต่ที่ถูกนำไปเลี้ยงไว้รับนั่งท่องเที่ยวที่เกาะพงัน จ.สุราษฎร์ธานี เมื่อ 5 ปีที่แล้ว แต่มีขนาดไม่ใหญ่นัก สัตวแพทย์ได้ส่องกล้องเอนโดสโคปผ่านทางช่องคลอด และอัลตร้าซาวด์ผ่านทวารหนักและผิวหนัง เจาะเก็บตัวอย่าง ผลการตรวจพบวัตถุแข็งจำนวนมากอยู่ภายในก้อนดังกล่าว และมีเศษหนองและเนื้อตายที่ถูกดูดออกมาได้จากการเจาะตรวจ จึงสันนิษฐานว่าน่าจะเป็นภาวะนิ่วอุดตัน หรืออาจจะเป็นส่วนของกระดูกของลูกช้างที่มีภาวะคลอดยาก
แต่อย่างไรก็ตาม พังคำมูลไม่มีประวัติการผสมพันธุ์มาก่อนเลย จากนั้นทีมสัตวแพทย์ได้ฉีดยาปฏิชีวนะ ยาลดการอักเสบร่วมกับการให้กินยาลดบวม และเจาะเลือดเพื่อประเมินสุขภาพก่อนการผ่าตัด จากนั้นในวันที่ 15 ก.ย. ทีมสัตวแพทย์ได้ทำการวางยาซึมและให้ยาเฉพาะที่ และทำการผ่าตัดให้กับพังคำมูล
ผลการผ่าตัดพบว่า พังคำมูลมีภาวะนิ่วอุดตันในทางเดินปัสสาวะ โดยมีจำนวนนิ่วมากถึง 162 ก้อน ขนาดตั้งแต่เส้นผ่าศูนย์กลาง 2 ซม. จนถึง 10 ซม. หรือเท่ากับผลแอปเปิล ทั้งนี้ไม่รวมก้อนละเอียดเล็กๆ ที่มีลักษณะคล้ายเม็ดทรายอีกจำนวนมาก โดยก้อนนิ่วทั้งหมดมีน้ำหนักรวมถึง 8 กก.
ทั้งนี้ ทีมสัตวแพทย์ใช้เวลาในการผ่าตัดทั้งหมด 3 ชั่วโมง โดยมีสัตวแพทย์และนิสิตชั้นปีที่ 4-6 กว่า 30 คนให้การพยาบาล ภายหลังการผ่าตัด พังคำมูลมีภาวะท้องอืดเป็นอย่างมาก แต่ทีมสัตวแพทย์ได้รักษาอย่างเต็มที่จนพังคำมูลกลับมาเป็นปกติ
ขณะนี้พังคำมูลสามารถปัสสาวะได้ดี โดยปัสสาวะจะพุ่งออกทางแผลผ่าตัดเลย เนื่องจากทางเดินปัสสาวะด้านล่างอุดตัน สามารถกินน้ำและอาหารได้ตามปกติ ขณะนี้อยู่ในระยะพักฟื้นซึ่งคาดว่าจะใช้เวลาประมาณสองสัปดาห์ จึงจะอนุญาตให้กลับได้
"สำหรับการผ่าตัดครั้งนี้ถือว่าเป็นการผ่าตัดแก้ไขภาวะนิ่วอุดตันทางเดินปัสสาวะในช้างสำเร็จเป็นครั้งแรกในโลก แต่อย่างไรก็ตาม การศึกษาย้อนหลังถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะนิ่วในช้างเชือกนี้จะต้องมีการศึกษาต่อไป เพื่อเป็นประโยชน์ในการจัดการสุขภาพช้างต่อไปในอนาคต" ผศ.น.สพ.ดร.สิทธวีร์กล่าว.
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
